Definitie(s) van Beschikbaarheid
Hoe wordt tijd gebruikt - Waar hebben we tijd verloren?Availability
A machine should be available when it is planned to be:
When and Why was it NOT available?
100% Beschikbaarheid
Wat is 100% bij het berekenen van de beschikbaarheid? Dit is afhankelijk van de KPI die we willen gebruiken.
- In TEEP is dat 24 x 7: dus ALLE tijd die er is.
- In OOE is het ALLE reguliere shifttijd, inclusief de uitgeplande tijd
- In OEE is het ALLE shifttijd, exclusief de shifttijd die uitgepland was
Dit wordt in detail beschreven in de sectie Effectiviteit KPI
Beladingstijd (=Shift tijd)
Beladingstijd in deze definitie wordt aangeduid als Geplande tijd: De tijd waarin we een zo hoog mogelijk beschikbaarheid willen hebben.
Categorieën TIJD
Liep de machine of niet?
Beschikbaar zijn of niet kan meerdere belangrijke redenen hebben; elke reden kan een andere aanpak vereisen.
Type | Naam | Definitie |
---|---|---|
P | Productie = Looptijd | Er komt iets uit de machine, ongeacht de hoeveelheid, snelheid of kwaliteit. Een machine die ronddraait op topsnelheid, maar geen output genereert, draait dus niet …. Let op; batchproducerende apparatuur (zoals steenovens, autoclaven) worden beschouwd te ‘draaien’ tijdens hun batch verwerkingstijd. |
S | Storing =Machine Kapot | De machine heeft geen output als gevolg van een machine gerelateerd technisch probleem. |
W | Wachten = Stilstand tijd | De machine produceert geen output omdat ze op iets moet wachten (zoals een ombouw, of grondstof) Daarom is wachten op een technicus tijdens een storing geen Storingstijd, maar Wachttijd! |
L | Lijn Remmer | De machine kan geen output genereren omdat er geen input komt vanuit de lijn (buffer leeg), of kan zijn output niet kwijt stroomafwaarts (buffer vol). Kan worden gebruikt bij: Machines die technisch met elkaar verbonden zijn (bv door transportbanden of pijpleidingen) Machines die Niet Technisch met elkaar vorbonden zijn (cellen, ketens van machines) Logistieke verbindingen, intern en/of extern; supply chain waarbij de machines fysiek niet bij elkaar hoeven te staan. Een lijnremmer heeft invloed op de flow in de waardestroom. Hiermee kunnen ongebalanceerde lijnen en waardestroomproblemen onthult worden. |
– | Uitgepland | De machine was gepland maar werd weer uitgepland van de totale operationele tijd, door redenen die buiten het bereik van het productieteam liggen. Normaal gesproken is dit tijd die uit het reguliere shift-plan genomen wordt. (Bijvoorbeeld kerstavond) |
X | Niet Gepland | Tijd waarin helemaal geen productie-activiteiten gepland zijn. ‘De fabriek is gesloten, de lichten zijn uit’. Dit is de tijd die nooit in het ploegenrooster werd opgenomen. (Bijvoorbeeld weekend) |
Definitie van Productie
Een machine draait wanneer er output is,
ongeacht de kwantiteit of kwaliteit.
Activiteiten in
Productie
No | Activiteit | Tijd categorie | ||||
1 | Productie | P | S | W | L | – |
|
‘Er komt iets uit de machine’ ongeacht de snelheid en de kwaliteit ervan. In batch-producerende machines: Vanaf het begin van de batchverwerkingstijd tot het einde van de VERWERKINGstijd. Tijdens het laden of lossen van de apparatuur wordt het product niet verwerkt, dus de machine is NIET actief! Ze wacht om geladen of ontladen te worden. | |||||
2 | Herbewerken | P | S | W | L | – |
|
De apparatuur draait om een product te (her)verwerken dat niet de eerste keer goed geproduceerd werd. (Not First Time Right) Hoewel dit normale productietijd is in termen van OEE, is het in sommige gevallen nuttig om de verschillende soorten productieruns te splitsen om ze zichtbaar te maken in de Pareto van tijdgebruik. | |||||
3 | Gereduceerde Snelheid | P | S | W | L | – |
|
De machine draait met een gereduceerde snelheid; de machine is doelbewust op een lagere snelheid gezet om de lijn te balanceren of om een ‘inline’ omstelling uit te voeren. Hoewel dit in termen van OEE een normale productietijd is, is het in sommige gevallen zinvol deze in verschillende productieruns te splitsen, zodat deze zichtbaar worden in de Pareto van het tijdsgebruik. |
Principe
Of een machine draait of niet, wordt altijd bepaald op dezelfde plek en op hetzelfde moment.
Waarom? Producten hebben een bepaalde doorlooptijd tussen binnenkomst en het verlaten van de machine. Dit betekent dat wanneer er op een gegeven moment op het meetpunt in de machine geen output meer is (per definitie is de machine nu gestopt), het best kan zijn dat er op elders wel nog steeds output is (en vice versa bij het starten van een machine). Dus op een ander punt ‘draait’ de machine nog steeds. Om een correcte OEE te bereiken, moet deze tijdverschuiving absoluut worden voorkomen.
Definitie van Storing
Storing Tijd:
De machine is niet in staat om te produceren ten gevolge van een technische gebrek/storing/defect
Activiteiten in
Storing
No | Activiteit | Tijd categorie | ||||
10 | Storing [function x] | P | S | W | L | – |
|
Een storing belet productie om (machine)technische redenen. De storingen worden proces-georiënteerd benoemd en beschrijven het fenomeen, niet de oorzaak. Door het kiezen van functionele categorieën (zoals elektrisch, mechanisch, pneumatisch) worden de inspanningen van het cross-functionele productieteam niet ondersteund. | |||||
11 | Bijstellen | P | S | W | L | – |
|
TIJDENS een productierun is bijstelling nodig om ervoor te zorgen dat het product binnen de specificatie blijft/komt. Dit wordt gezien als een storing, omdat op een zeker punt de machine niet meer in staat is het product te maken (ze ‘verloopt’). Het proces is niet in staat tot een stabiele werking. De technische reden die dit ‘wegdrijven’ veroorzaakt, moet worden geëlimineerd. Bijstellen en kalibreren na een ombouw horen bij opstarten. |
Principe
Storingstijden worden PROCESS gerelateerd en niet FUNCTIE gerelateerd gedefinieerd.
Wat betekent dit?
Het heeft -voor OEE- geen zin om een de-compositie van de machine te maken en elk onderdeel te volgen op storingen. Je zou dat kunnen doen in een CMMS-systeem. Stel: In de loop van een jaar hebben drie lagers, twee ketting, één as en één e-motor en 18 andere componenten geleid tot storingstijd in OEE. Wat zie en weet je nu bij het genereren van een Pareto grafiek? Dit is wat we bedoelen met een functionele definitie. In een procesgerelateerde definitie kan het als volgt uitzien
- Storing Invoersectie
- Storing Draaitafelsectie
- Storing Vulsectie
Waarom?
Bij het maken van een Pareto-analyse, kan nu blijken dat de meerderheid van de problemen zich voordoen in de Vulsectie. Dit zou nu onze volle aandacht krijgen: ‘wat is daar aan de hand?’ Zelfs zonder verdere gedetailleerde informatie zou het kunnen zijn dat we ontdekken dat het maximale gewicht van een nieuw product hoger is dan dat deze sectie van de machine kan verwerken. We kunnen nu onze mogelijkheden voor een oplossing bespreken.
Definitie van ‘Wachten’
Wachttijd:
Hoewel de machine op zichzelf -technisch gesproken- zou kunnen draaien,is (werd) ze gestopt en moet wachten op iets.
Ze wacht op iets om weer verder te kunnen gaan met produceren.
Activiteiten in
Wachten
No | Activiteit | Tijd categorie | ||||
20 | Ombouwen (‘Setup’) | P | S | W | L | – |
|
Een ombouw duurt wat betreft OEE, van het laatste product A tot het eerste product B, ongeacht de kwaliteit. Let op:Dit is een verschil met de SMED definitie: laatste GOEDE product tot eerste GOEDE product!). Afhankelijk van de situatie kan het nuttig zijn om de ombouwtijd vooraf te laten gaan- of gevolgd te laten worden door een ‘opstart’- of ‘shutdown’ categorie. Dit maakt het mogelijk om met een Pareto diagram te zien waar de grootste verliezen bij een ombouw optreden. | |||||
21 | Opstarten/Stoppen | P | S | W | L | – |
|
De machine kan niet produceren omdat ze geen verticale start of stop heeft. Dit kan gebeuren bij het begin of einde van een dienst, maar ook voor of na een ombouw of reparatie. Deze tijd wordt apart bekeken naast de hoofdreden voor de start/stop. Schoonmaken valt onder deze groep als het onderdeel is van de opstart of stop activiteit, inclusief het opstarten van een nieuw product (processchoonmaak). | |||||
22 | Geen operator bij de machine | P | S | W | L | – |
|
De machine is beschikbaar, maar loopt niet omdat de operator hem niet bedient vanwege een pauze, vergadering of training. | |||||
23 | Kwaliteitsproblemen – Procesverstoring | P | S | W | L | – |
|
De machine kan niet lopen omdat het proces niet aan de specificaties kan voldoen vanwege (op dat moment) onbekende redenen. Als de reden bekend is (bijv. slechte grondstoffen), dan moet dit als zodanig worden geregistreerd (Slechte grondstoffen = Wachten op goede) | |||||
24 | Vervangen hulpmiddelen | P | S | W | L | – |
|
De machine wordt gestopt om hulpmiddelen, zoals zaagbladen, koelvloeistoffen, etc. te vervangen of bij te vullen.
|
|||||
25 | Bijvullen materialen | P | S | W | L | – |
|
De machine wordt gestopt om het mogelijk te maken om materialen zoals etiketten, dozen en grondstoffen bij te vullen.
|
|||||
26 | Handling | P | S | W | L | – |
|
De machine wacht gedurende de tijd dat benodigd materiaal wordt geregeld.
Dit is een specifiekere situatie van ‘wachten’.
|
|||||
27 | Wachten | P | S | W | L | – |
|
De machine loopt niet omdat bijvoorbeeld een actie, een grondstof of een gereedschap niet aanwezig is op het moment dat het nodig is. In deze groep vinden we redenen voor stilstand t.g.v. een zwak tijdschema/planning/afstemming. In de groep ‘Geen Resources’ en ‘Geen Personeel’ zijn de redenen ‘Force Majeure’. het is zeer het overwegen waard om een gebrek aan grondstoffen te definiëren als Lijnremmer om lijn-balancering en supply chain problemen te onthullen! Is het een capaciteit (= balanceren) probleem of gewoon een handling of organisatorisch probleem? | |||||
|
Het zou kunnen voorkomen dat we vergeten zijn een operator in te plannen of te vervangen.
|
|||||
28 | Autonoom Onderhoud & Schoonmaken | P | S | W | L | – |
|
De hoofdreden waarom de machine is gestopt is Autonoom Onderhoud, waaronder ook schoonmaakwerkzaamheden vallen. Als een machine wordt schoongemaakt in de tijd dat ze stilstaat vanwege een andere reden (bijvoorbeeld wachten op grondstoffen), moet de echte reden voor de stilstand worden geregistreerd. Proces schoonmaken (zoals spoelen tussen twee producten) hoort bij Opstarten/stoppen. | |||||
29 | Preventief onderhoud gedurende beschikbare tijd | P | S | W | L | – |
|
Geplande tijd om PO uit te voeren. | |||||
|
De machine is gestopt op een ongepland tijdstip om PO uit te voeren of: De machine is gestopt op het gepland tijdstip maar de geplande tijd om PO uit te voeren wordt overschreden. PO is een integraal onderdeel van ‘de productie’; het is planbaar in het productieschema en er is behoefte aan een balans tussen genoeg en niet te veel. Als dit goed gebeurt, zal de geplande onderhoudstijd een reductie geven in ongeplande storingstijd. En belangrijk: Het gebeurt op een voorspelbare tijd |
Paralelle Activiteiten
Regelmatig zal een activiteit worden uitgevoerd terwijl er zich iets anders heeft voorgedaan. Zo wordt er bijvoorbeeld schoongemaakt tijdens het wachten op grondstoffen. Welke van de twee activiteiten moet nu worden geregistreerd? Omdat we de MACHINE verliezen willen kennen, wordt de echte reden waarom de machine stilstaat geregistreerd.
Principe
Als twee of meer aktiviteiten tegelijkertijd optreden, wordt de hoofdreden om te stoppen geregistreerd.
Wat betekent dit?
Voorbeeld: Schoonmaken tijdens het ombouwen: de ombouw is de hoofdreden om te stoppen.
Definitie van
Lijn Remmer
Lijnremmer Tijd
De machine is volledig functioneel, maar kan niet draaien als gevolg van geen input van het upstream-proces of niet in staat om zich te ontdoen van de output als gevolg van een probleem ergens stroomafwaarts.
Activiteiten in
Lijn Remmer
No | Activiteit | Tijd categorie | ||||
50 | Geen toevoer (in lijn proces) | P | S | W | L | – |
|
De machine staat stil omdat er geen toevoer is van een voorafgaand proces waarmee het een technische/fysieke band heeft of een logistieke/functionele band. Het kan nuttig zijn om een overzicht te krijgen in de vorm van een Pareto door welke processen in de lijn de effectiviteit van de machine het meest wordt verstoord. In dat geval wordt het tijdsgebruik opgedeeld in twee of meer tijdbestedingen: bv ‘geen toevoer vanwege depalletizer’.. | |||||
51 | Geen afvoer (in lijnproces) | P | S | W | L | – |
|
De machine staat stil omdat ze haar output niet kwijt kan. Dit wordt meestal veroorzaakt door een stop in een navolgend proces waarmee hij een technische/fysieke band heeft. Of in ruimere definitie een logistieke band heeft. Zie ook blok Geen toevoer. |
Strikt of Ruim gebruik
- Een lijn kan letterlijk gezien worden als een aantal machines, met elkaar verbonden via transportbanden, pijpen en dergelijke.
- Als we Lean Principes toepassen, kan deze categorie ook goed gebruikt worden om ongebalanceerde situaties tussen machines, die niet letterlijk aan elkaar vast zitten, zichtbaar te maken. Bijvoorbeeld in een werk-cell en tussen verschillende afdelingen.
- Het kan ook worden gebruikt om gebreken in de supply-chain op te sporen.
OEE Solitair
Om te ontdekken hoe goed een machine loopt wanneer ze niet beperkt zou worden door de rest van de lijn, is het mogelijk de OEE Solitaire te berekenen. Zie ook ‘Effectiviteit Definities’). In de OEE Solitaire, worden alle Lijnremmer tijden uit de totale tijd verwijderd.
Waarschuwing
Vergeet niet: Elke machine heeft haar eigen theoretisch maximale snelheid, ongeacht het feit dat deze wellicht te hoog is voor de lijn waarin de machine ingebouwd werd.
- De machine heeft een structurele overcapaciteit zolang ze niet de bottleneck is. Probeer de lijn niet ‘mathematisch’ te balanceren door de maximale snelheid van een product op deze lijn kunstmatig te verlagen. Door dit te doen wordt een deel van het potentieel van de machine verborgen (nl. het ongebruikte deel van de overcapaciteit).
- Probeer een lijn-geremde machine niet op maximale snelheid te bedrijven! Ofschoon daardoor de performance omhoog zou gaan, gaat de beschikbaarheid omlaag ten gevolge van lijnremmers, maar nog erger: dit zal de flow van de lijn destabiliseren (zweep-effecten)! Door de machine te vertragen zal de OEE NIET lager worden, maar zal de hele lijn rustiger gaan lopen en zal de OEE daardoor eerder stijgen!
Definitie van
Uitgepland
Uitgeplande Tijd:
Tijdens shifttijd wordt de machine uit het lopende productieplan uitgeplanned.
Dit kan gebeuren wegens de volgende redenen:
- het product niet nodig is (overcapaciteit);
- de machine niet mag draaien (als gevolg van overheidsbepalingen of contracten);
- er sprake is van ‘Force Majeur’ (catastrofes buiten het bedrijf);
- de machine aan een andere partij is overgedragen (bijv. R&D).
Opgelet: Er was een shift geplanned, waarvan tijd uitgeplanned was. Verwar dit niet met ‘Niet Ingeplanned’.
Tijdens de ‘uitgeplande tijd’ is er geen vaste bemanning aanwezig. Wanneer dat wel zo is, registreer deze tijd dan als “Wachttijd”!
Activiteiten in
Uitgepland
No | Activiteit | Tijd categorie | ||||
60 | Geen orders | P | S | W | L | – |
|
De machine hoeft niet te draaien omdat er een tekort aan KLANT opdrachten is; de capaciteit is niet nodig. (klant = degene die betaalt voor het product!) Let op: Een magazijn is nooit ‘de klant’! Verstop overproductie niet! | |||||
61 | Geen personeel beschikbaar | P | S | W | L | – |
|
De machine is uitgepland voor productie omdat er geen operator aanwezig is vanwege een ‘force majeure’, zoals
Als er geen operator aanwezig is, vanwege een gebrekkige planning (dus de machine zou moeten lopen) dan moet gekozen worden voor ‘geen operator bij de machine’ of ‘wachten op operator’, beide type (W)achten. |
|||||
62 | Geen Resources | P | S | W | L | – |
|
De machine is uitgepland voor productie omdat er een resource/middel, zoals energie, BUITEN het bedrijf niet aanwezig is. De redenen zijn andere dan gebrek aan planning of handling (in die gevallen: Wachten).
|
|||||
63 | Wettelijke beperkingen | P | S | W | L | – |
|
De machine is uitgepland voor productie als gevolg van wettelijke beperkingen die niet toestaan dat de machine draait.
|
|||||
64 | Test Productie | P | S | W | L | – |
|
De machine is uitgepland voor productie, zodat hij beschikbaar is voor productontwikkeling, het testen van nieuwe producten of processen etc.
|
Principe
Het doel van de machine is niet om te ‘lopen’; Het doel is de vraag uit de markt te vervullen.
Wat betekent dit?
Het is beter om een machine te stoppen als er geen vraag is dan haar draaiende te houden. Uitplannen zal de OEE NIET beïnvloeden, maar zal wel de OOE en TEEP verminderen
Definitie van
Wachten terwijl uitgepland
Wachttijd geregistreerd als ‘Uitgepland’
Activiteiten, die normaliter tijdens de beschikbare tijd worden uitgevoerd, kunnen soms ingepland worden buiten de beschikbare tijd.
In een tweeploegen rooster kan de machine ‘s nachts of in het weekend omgesteld of schoongemaakt worden, tijdens afwezigheid van de basisbezetting.
- Preventief Onderhoud kan uitgevoerd worden op momenten, waarop er geen productie is ingepland. In een drieploegen rooster van maandag tot vrijdag kan het preventief onderhoud in de weekenden worden uitgevoerd, zonder de beschikbare tijd negatief te beïnvloeden.
- De activiteit is nodig en kan niet overgeslagen worden. Dit betekent dat de OEE kunstmatig hoog wordt gehouden. Wanneer de beschikbare tijd uitgebreid moet worden (door meer capaciteit-behoefte) en een 2 ploegenrooster in een 3 ploegenrooster of een 3 ploegen rooster in een 5 ploegenrooster verandert, dan zullen deze activiteiten automatisch in de beschikbare tijd vallen, waardoor de OEE daalt!
- Normaliter is er buiten de beschikbare tijd geen druk om de machine snel goed draaiend te krijgen. Dit resulteert in een minder effectieve prestatie van de geplande activiteit buiten de beschikbare tijd.
- Het effect van deze activiteiten op de OEE (‘Door meer PO te doen, daalt het aantal storingen’) is niet duidelijk.
Activiteiten in
Wachten terwijl uitgepland
No | Activiteit | Tijd categorie | ||||
70 | Gepland onderhoud buiten de beschikbare tijd | P | S | W | L | – |
|
Soms is het mogelijk en/of noodzakelijk om PO uit te voeren op tijdstippen dat er geen productie gepland is. Bijvoorbeeld in een drieploegen systeem van maandag tot vrijdag, waarbij het PO in het weekend kan worden uitgevoerd en daarom de beschikbare tijd niet beïnvloedt. Revisie is een specifieke vorm van preventief onderhoud. Als de machine uitgepland is voor een langere periode zodat er een complete revisie kan worden uitgevoerd, dan is er sprake van ‘PO tijdens beschikbare tijd’ en dus (W)achten. Alleen als de revisie wordt uitgevoerd in een periode dat de machine toch stil zou staan, bijvoorbeeld in de bedrijfsvakantie, hoort ze in deze groep thuis. Als het wordt gedaan in een periode waarin er geen orders zijn, dan is ‘Geen orders’ de reden voor het stoppen van de machine. Dan moet ‘Geen orders’ worden geregistreerd! Om PO tijdens geen orders te identificeren, wordt er een aparte categorie gemaakt: ‘PO tijdens Geen Orders‘. | |||||
|
Preventief onderhoud dat langer duurt dan gepland, kan hier zichtbaar gemaakt worden. Als het preventieve onderhoud in de beschikbare tijdmeer tijd kost dan gepland, en als deze tijd buiten de beschikbare tijd wordt voortgezet, dan wordt deze tijd ‘Ongepland preventief onderhoud buiten de beschikbare tijd’. | |||||
71 | Activiteiten buiten de beschikbare tijd uitgevoerd | P | S | W | L | – |
|
Activiteiten die normaliter binnen, maar nu buiten de beschikbare tijd worden uitgevoerd. In een tweeploegen rooster kan de machine ‘s nachts of in het weekend omgesteld of schoongemaakt worden, tijdens afwezigheid van de basisbezetting. |
Principe
OEE visualiseert ALLE potentiele verliezen, zelfs die, die slim of goedkoop georganiseerd zijn!
Definitie van
Niet Gepland
Niet Gepland
Alle tijd dat de machine niet gebruikt of aangeraakt wordt voor productie, onderhoud, reiniging etc. “Het licht is uit”.
Binnen OEE worden ALLE tijden geregistreerd binnen een reguliere shift, inclusief ALLE stilstanden (gepland en ongepland), ALLE uitgeplande tijden EN alle tijd die aan de machine besteed werd BUITEN de reguliere shifttijden. De resterende tijd heet ‘Niet ingepland’ en hoeft niet geregistreerd te worden om een OEE te kunnen berekenen. Echter, OEE data kunnen gebruikt worden om ‘bredere’ performance indicatoren te berekenen zoals ‘Overall Operations Effektiveness’, ‘TEEP’ etc. (Zie Effectiviteit KPIs) Om verliezen te visualiseren die ontstaan ten gevolge van het niet inplannen van een machine, kunnen de redenen om de machine niet in te plannen geregistreerd worden onder de groep ‘Niet Ingepland’. Ze kunnen ook worden berekend: Totale tijd – Geregistreerde tijd)
Activiteiten in
Niet Gepland
No | Activiteit | Categorie | |||||
90 | Geen 24×7 Capaciteit nodig om aan normale vraag te voldoen | P | S | W | L | – | X |
|
|
||||||
|
|
||||||
Bij incidentele fluctuaties in de vraag; gebruik ‘uitgepland’: reguliere shifts worden uitgepland tgv niet-reguliere of incidentele fluctuaties in de vraag.
|
Principe
Een machine die ingepland is voor 1 shift bedrijf, in ‘niet ingepland’ voor de overige potentiële (4) shifts.
Als shifts uit het normale productieschema genomen worden, registreer dan ‘Uitgepland’ met vermelding van de reden, bv. ‘Geen Orders’ or ‘Gebrek aan personeel in de regio’. Machines niet inplannen betekent onder de streep: de capaciteit wordt niet ten volle benut. In andere woorden: onvoldoende orders…
OEE Definitions
OEE Vragen
Antwoord nog niet gevonden?
Als u alle secties in de Academie doorzocht hebt, maar het antwoord op uw vraag nog steeds gevonden heeft, stel ze dan hier. Om u het beste te helpen, beschrijf de vraag aub zo specifiek mogelijk. Hopelijk kunt u begrijpen dat we geen geen anonieme vragen willen beantwoorden.